Gamechanger για τα ενεργειακά ενδέχεται να αποτελέσει η κατάργηση της αναδυόμενης αγοράς, μετά και από τις σχετικές αποκαλύψεις του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου χθες στην Βουλή των Αντιπροσώπων, μία κίνηση που στην ουσία σπάζει το μονοπώλιο της ΔΕΦΑ, επιταχύνοντας την έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής.
Συγκεκριμένα, καταργώντας το μονοπώλιο της ΔΕΦΑ ως προς την εισαγωγή και τη διοχέτευση φυσικού αερίου στη χώρα και προχωρώντας ταυτόχρονα σε άνοιγμα της αγοράς, που θα επιτρέπει σε ιδιώτες να εισάγουν φυσικό αέριο, ανοίγει ο δρόμος για να μπορεί οποιοσδήποτε παραγωγός ηλεκτρισμού να κάνει τις δικές του διευθετήσεις για εισαγωγή φυσικού αερίου.
Σε παρέμβασή του μάλιστα στο κρατικό ραδιόφωνο, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού, Γιώργος Χρυσοχόος, πως αυτό αποτελεί το πιο άμεσο βήμα για μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ εξέφρασε την εκτίμηση ότι με την έλευση του φυσικού αερίου θα υπάρξει μείωση 30% με 40% στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ενώ η αγορά φυσικού αερίου έχει εδώ και χρόνια κηρυχθεί αναδυόμενη με μόνο προμηθευτή φυσικού αερίου τη Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου, η κατάργηση της ρύθμισης αυτής, θα ανοίξει την αγορά σε ιδιώτες και στην ΔΕΦΑ να εισαγάγουν υγροποιημένο φυσικό αέριο και αξιοποιώντας τις χερσαίες υποδομές της ΕΤΥΦΑ να προμηθεύουν την αγορά. Όπως αναφέρθηκε κατά τη χθεσινή συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, η διευθέτηση αυτή θα παρακάμψει το αδιέξοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη λόγω της νομικής διαμάχης μεταξύ της ΕΤΥΦΑ και της κινεζικής κοινοπραξίας και την «ομηρία» του FRSU Προμηθέας που βρίσκεται στη Σαγκάη.
Λύνει τα χέρια της ΑΗΚ
Σημαντικό όφελος από αυτή τη ρύθμιση θα έχει η ΑΗΚ, η οποία σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο καταναλωτή πετρελαίου. Στην περίπτωση κατάργησης της αναδυόμενης αγοράς, η ΑΗΚ θα μπορεί να προχωρήσει σε εισαγωγή φυσικού αερίου από διάφορους παραγωγούς. Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο το πρωί, ο Πρόεδρος της Αρχής Ηλεκτρισμού, Γιώργος Πέτρου είπε πως "η κατάργηση του καθεστώτος της αναδυόμενης αγοράς λύνει τα χέρια στην ΑΗΚ να εξετάσει και άλλες πηγές και άλλες λύσεις για έλευση φυσικού αερίου", λέγοντας πως αυτό θα μπορούσε να γίνει ακόμη και μέσα σε ένα χρόνο.
Η μπάλα στο γήπεδο της ΡΑΕΚ
Με βάση τα όσα ακούστηκαν κατά τη χθεσινή έκτακτη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, το Υπουργείο Ενέργειας προ ημερών προώθησε και σχετική επιστολή στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕΚ), με την οποία ζητείται να εξεταστεί το ενδεχόμενο της κατάργησης της αναδυόμενης αγοράς και για ρύθμιση της μέσω της συμμετοχής προμηθευτών φυσικού αέριου.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ, Ανδρέας Πουλλικκάς, αποκάλυψε πως πριν τέσσερις μέρες η ΡΑΕΚ έχει λάβει επιστολή από το Υπουργείο Ενέργειας «που μας ζητά να διερευνήσουμε την πιθανότητα κατάργησης της αναδυόμενης αγοράς και ποιες ρυθμιστικές αποφάσεις χρειάζονται, ώστε να μπορέσει να ρυθμιστεί μία αγορά η οποία θα έχει αρκετούς προμηθευτές φυσικού αερίου». «Είμαστε σε διαδικασία να το εξετάσουμε», πρόσθεσε.
Παράλληλα, εκτός από τις αλλαγές στην αναδυόμενη αγορά, το Υπουργείο Ενέργειας βλέπει θετικά και την εφαρμογή του γερμανικού μοντέλου, σύμφωνα με το οποίο, η Γερμανία λόγω της κατάργησης της εισαγωγής φυσικού αερίου από την Ρωσία, προχώρησε στην εσπευσμένη κατασκευή τερματικών υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου..
Έτοιμοι οι ιδιώτες - Αναζήτησαν και πλοίο
Στο πλαίσιο της συνεδρίας ο Διευθύνων Σύμβουλος της Power Energy Cyprus (PEC), Γιώργος Χρυσοχόος, είπε ότι η εταιρεία του έχει διερευνήσει το ενδεχόμενο ενοικίασης πλωτού τερματικού αποϋγροποίησης αερίου με 25 ιδιοκτήτες τέτοιων τερματικών. Όπως είπε, η τιμή ενοικίασης είναι στα €80.000 ημερησίως ήτοι €30 εκατ. το χρόνο. Σημείωσε ωστόσο ότι τα χρήματα αυτά θα καλυφθούν από τις εξοικονομήσεις λόγω της εισαγωγής φθηνότερο καυσίμου σε σύγκριση με το μαζούτ και το ντίζελ που χρησιμοποιεί η ΑΗΚ για ηλεκτροπαραγωγή. «Προϋπόθεση είναι να αποκηρυχθεί η αγορά από αναδυόμενη», είπε.
Μέχρι και 40% πιο κάτω ο λογαριασμός
Σε παρέμβασή του το πρωί στο κρατικό ραδιόφωνο ο κ. Χρυσοχόος ανέφερε πως η έλευση φυσικού αερίου συνιστά τον πιο άμεσο τρόπο για να μειωθεί σημαντικότατα η τιμή του ηλεκτρισμού, κάνοντας λόγο για 30% με 40% φθηνότερο ρεύμα και οφέλη ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ στην οικονομία. Επισημαίνοντας πως οι τιμές φυσικού αερίου καθορίζονται από το TTF, το μεγαλύτερο χρηματιστήριο φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ανέφερε πως σύμφωνα με τις σημερινές τιμές υγροποιημένου φυσικού αερίου η μείωση θα είναι της τάξεως του 40%. Είπε ακόμη πως ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού είχε υποδείξει από το 2018, ότι η αγορά φυσικού αερίου δεν έπρεπε να είναι μονοπωλιακή.
Παράλληλα, υπέδειξε πως οι εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να παραμείνουν σε "μονοπωλιακά χέρια", δηλαδή της ΕΤΥΦΑ και της ΔΕΦΑ, αλλά η εισαγωγή και η εμπορία να απελευθερωθεί. Ως δεύτερο σενάριο υπέδειξε το μοντέλο του αεροδρομίου και των λιμανιών, όπου ιδιώτες θα μπορούσαν να διαχειρίζονται τις εγκαταστάσεις. Οι ημιτελείς εργασίες, όπως είπε, θα μπορούσαν να δοθούν ως παραχώρηση (Built Operate Transfer) και να ολοκληρωθούν / συντηρούνται από ιδιώτες, πληρώνοντας ένα τέλος προς το κράτος για τη χρήση των υποδομών.
Απαντώντας για το πόσος χρόνος θα χρειαζόταν από την κατάργηση της αναδυόμενης αγοράς μέχρι την έλευση φυσικού αερίου ο κ. Χρυσοχόος ανέφερε πως μετά την προκήρυξη προσφορών και την ανάθεση σε εργολάβο να ολοκληρώσει τα χερσαία έργα στο τερματικό, χρειάζονται μόλις έξι μήνες. Επομένως η όλη διαδικασία θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο, σημείωσε.
Νομοθετική πρωτοβουλία από Χ'Γιάννη
Αξίζει να σημειωθεί πως μιλώντας προηγουμένως στο Τρίτο, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας Κυριάκος Χατζηγιάννης δήλωσε ότι ήταν δική του πρόταση η κατάργηση της αναδυόμενης αγοράς, ότι είναι έτοιμος να αναλάβει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία. Ο κύριος Χατζηγιάννης, δήλωσε επίσης ότι είχε συζητήσει την πρόταση αυτή με τον Υπουργό Ενέργειας και επεσήμανε ότι με τη σημερινή ΔΕΦΑ, δεν είναι εφικτό να γίνει οτιδήποτε καθώς δεν υπήρξαν οι σχετικές προεργασίες για την έλευση του φυσικού αερίου.
Κρίσιμη η 4η Σεπτεμβρίου
Στο μεταξύ για την νομική διαμάχη και τις διαδικασίες για το τερματικό φυσικού αερίου, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι θα αποφύγει να δώσει απαντήσεις σε επιμέρους θέματα λόγω κρίσιμης συνεδρίας στις 4 Σεπτεμβρίου στο επιδιαιτητικό Δικαστήριο του Λονδίνου. Και ο κ. Πέτρου, εξέφρασε ανησυχίες για τη συζήτηση του θέματος εν μέσω της δικαστικής διαδικασίας στο Λονδίνο και υπενθύμισε πως ό,τι λέγεται επίσημα χρησιμοποιείται από τη άλλη πλευρά. «Η 4η Σεπτεμβρίου είναι πολύ κρίσιμη ημερομηνία», είπε.Το έργο του τερματικού βρίσκεται πλέον ενώπιον της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η οποία έχει ξεκινήσει ποινική διερεύνηση του θέματος.
Διαβάστε επίσης: Ζητούν να εργαστούν στα έργα της Μαρίνας Λάρνακας 15 απολυθέντες της ΚΙΤΙΟΝ