Του Φίλιππου Δημητρίου και του Κυριάκου Πιερίδη*
Η τουριστική βιομηχανία στην ΕΕ δεν είναι μόνο οικονομική δύναμη, αλλά και καταλύτης για τις πολιτιστικές ανταλλαγές, τις βιώσιμες πρακτικές και την περιφερειακή ανάπτυξη. Εμπλουτίζει τις ζωές, καλλιεργεί την επικοινωνία και συμβάλλει στη συνολική ευημερία τόσο των κατοίκων όσο και των επισκεπτών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εργάζεται ενεργά για την ενίσχυση της βιωσιμότητας, της φιλικότητας προς το περιβάλλον και της ψηφιοποίησης της τουριστικής βιομηχανίας.
Ορισμένοι βασικοί τρόποι με τους οποίους η ΕΕ στηρίζει αυτούς τους στόχους είναι:
Ψηφιακή Μετάβαση του Τουρισμού
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η ψηφιοποίηση επηρεάζει σημαντικά τον τουρισμό. Οι πλατφόρμες, οι διαδικτυακές πληρωμές και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε και ασχολούμαστε με τον τουρισμό. Για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας, της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας του τουριστικού τομέα, η ΕΕ έχει περιγράψει ένα όραμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης έως το 2030.
Η πρωτοβουλία αυτή, γνωστή ως «Ψηφιακή Δεκαετία της Ευρώπης», επικεντρώνεται σε τέσσερις τομείς δράσης:
- Δεξιότητες και αναβάθμιση δεξιοτήτων: Διασφάλιση ότι το εργατικό δυναμικό στον τομέα του τουρισμού διαθέτει τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες.
- Ασφαλείς και βιώσιμες ψηφιακές υποδομές: Δημιουργία ισχυρών ψηφιακών υποδομών για τη διευκόλυνση απρόσκοπτων εμπειριών για τους τουρίστες.
- Ψηφιακός Μετασχηματισμός Επιχειρήσεων: Ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να υιοθετήσουν ψηφιακές λύσεις και καινοτόμα μοντέλα.
- Ψηφιοποίηση Δημόσιων Υπηρεσιών: Ενίσχυση των ψηφιακών υπηρεσιών τόσο για τους τουρίστες όσο και για τις τοπικές αρχές.
Υποστήριξη προορισμών, ΜΜΕ και επισκεπτών
Η ΕΕ παρέχει χρηματοδότηση και στήριξη σε τουριστικούς προορισμούς, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και επισκέπτες. Για τις επιχειρήσεις, η ψηφιοποίηση ανοίγει νέες ευκαιρίες, εμπνέει την καινοτομία και επιτρέπει την καλύτερη αντιστοίχιση προσφοράς-ζήτησης.
Οι ΜΜΕ και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν σημαντικό μέρος της τουριστικής βιομηχανίας, επωφελούνται από αυτές τις πρωτοβουλίες. Οι τοπικές αρχές και οι οργανισμοί διαχείρισης προορισμών (DMOs) μπορούν να χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία για τη διαχείριση των εποχιακών ροών, την ενσωμάτωση των αφίξεων με βιώσιμο τρόπο και την παρακολούθηση των τάσεων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους αγροτικούς και απομακρυσμένους προορισμούς. Οι επισκέπτες επωφελούνται από εξατομικευμένες εμπειρίες, εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες και ολοκληρωμένες υπηρεσίες μέσω ψηφιακών καναλιών.
Τον Φεβρουάριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους φορείς του τουρισμού να μοιραστούν συγκεκριμένες δράσεις για την «πορεία μετάβασης για τον τουρισμό». Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στην από κοινού εφαρμογή μέτρων που οδηγούν σε πιο πράσινο, πιο ψηφιακό και ανθεκτικό τουρισμό. Στόχος είναι η μείωση του κλιματικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα, η προώθηση της ποικιλομορφίας, η προώθηση της συνεργασίας και η ανάπτυξη νέων ψηφιακών υπηρεσιών. Υιοθετώντας ψηφιακές λύσεις και πράσινες πρακτικές, η ΕΕ στοχεύει στη δημιουργία μιας πιο βιώσιμης και ευχάριστης ταξιδιωτικής εμπειρίας για όλους.
«Σύμφωνο για τις δεξιότητες»
Το Σύμφωνο των Δεξιοτήτων της ΕΕ αποσκοπεί στη δημιουργία ειδικευμένου και ευπροσάρμοστου τουριστικού εργατικού δυναμικού, ευθυγραμμιζόμενου με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Συγκεντρώνει διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη για τη στήριξη της επανειδίκευσης και της αναβάθμισης των δεξιοτήτων του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού στον τομέα του τουρισμού. Το Σύμφωνο Δεξιοτήτων αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων της διττής πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, ενισχύοντας παράλληλα την ανθεκτικότητα του τουριστικού οικοσυστήματος μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Τα εμπλεκόμενα ενδιαφερόμενα μέρη είναι όλοι οι τύποι και τα μεγέθη επιχειρήσεων, οι οργανώσεις-ομπρέλα της ΕΕ που μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικών και στρατηγικών, οι κοινωνικοί εταίροι, όπως συνδικάτα και ενώσεις εργοδοτών που συνεργάζονται για την ενίσχυση των δεξιοτήτων, οι πάροχοι επαγγελματικής και εκπαιδευτικής κατάρτισης, οι περιφερειακές και δημοτικές αρχές κ.λπ.
Το "Touring" Project αποτελεί μέρος αυτών των πρωτοβουλιών. Εστιάζει στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων για την προώθηση της διά βίου μάθησης για τους επαγγελματίες του τουρισμού και την πρόβλεψη των αναγκών.
Βιωσιμότητα στον Τουρισμό
Η ψηφιακή και πράσινη οικονομία, μαζί με τη βιωσιμότητα, αποτελούν βασικούς πυλώνες για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου τουριστικού τομέα.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός υιοθετεί τις ακόλουθες αρχές:
- Ψηφιακή καινοτομία: Η χρήση της τεχνολογίας μπορεί να βελτιώσει την εμπειρία του ταξιδιώτη και να μειώσει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη χρήση εφαρμογών για τη διαχείριση κρατήσεων, την εξερεύνηση προορισμών με εικονική πραγματικότητα και τη χρήση "εργαλείων" για την παρακολούθηση του περιβάλλοντος.
- Ψηφιακή Προώθηση: Η διαφήμιση και προώθηση τουριστικών προορισμών μπορεί να γίνει μέσω ψηφιακών πλατφορμών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο τη μείωση των εκτυπώσεων CO2 που προκαλούνται από ταξιδιωτικές και συνήθεις διαφημιστικές δραστηριότητες.
- Πράσινες υποδομές: Οι επενδύσεις σε πράσινες υποδομές, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα βιώσιμα καταλύματα και οι μεταφορές, μπορούν να μειώσουν τον αντίκτυπο του τουρισμού στο περιβάλλον.
- Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση: Εκτός από την εκπαίδευση των ίδιων των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους, η εκπαίδευση των τοπικών κοινοτήτων, των τουριστικών επιχειρήσεων και των ταξιδιωτών σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για τη διατήρηση του περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας.
- Βιωσιμότητα Κοινοτικής Ανάπτυξης: Η ανάπτυξη των τουριστικών προορισμών πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των τοπικών κοινοτήτων και να συμβάλλει στην τοπική οικονομική ανάπτυξη χωρίς να θέτει σε κίνδυνο το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
- Διαφάνεια και λογοδοσία: Οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να είναι διαφανείς σχετικά με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων τους και να αναλαμβάνουν την ευθύνη για αυτές τις επιπτώσεις.
Ένα στρατηγικό σχέδιο μπολιασμένο με τις περισσότερες αρχές μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός βιώσιμου τουριστικού τομέα που είναι τόσο ψηφιακά όσο και περιβαλλοντικά βιώσιμος.
*Μέλη της ομάδας του προγράμματος TOURING – Φορείς ΠΟΒΕΚ και Opinion and Action
Φίλιππος Δημητρίου, Γραμματέας Ιδρύματος Ερευνών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων ΠΟΒΕΚ, Σύμβουλος Επιχειρήσεων / Εκπαιδευτής
Κυριάκος Πιερίδης, Γενικός Διευθυντής / Δημοσιογράφος, Opinion & Action Services Ltd
Διαβάστε επίσης: Τουρισμός: Δυναμικά επανέρχονται οι Ισραηλινοί - Τι γίνεται με τις αφίξεις