Την επίσπευση της λήψης απόφασης για παραχώρηση ενιαίας άδειας εργασίας και διαμονής στην ΕΕ για υπηκόους τρίτων χωρών υπερψήφισε την περασμένη Τετάρτη η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Με την επικαιροποίηση των κανονισμών για ενιαία άδεια, που εγκρίθηκαν το 2011, οι Ευρωβουλευτές εισήγαγαν νέες δυνατότητες για τους κατόχους της εν λόγω άδειας, με 465 ψήφους υπέρ, 122 κατά και 27 αποχές.
Τα μέλη του ΕΚ καθόρισαν ως ανώτατο όριο τις 90 ημέρες για λήψη απόφασης σχετικά με τις αιτήσεις για ενιαία άδεια, διάστημα σημαντικά συντομότερο σε σύγκριση με το μέχρι τώρα ισχύον όριο των τεσσάρων μηνών.
Τι ίσχυε μέχρι σήμερα
Στο Economy Today μίλησε σχετικά ο Λειτουργός στο Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων, Κοινωνικής Πολιτικής και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ΚΕΒΕ, κ. Ανδρέας Αλέξη, ο οποίος εξήγησε τι ίσχυε μέχρι σήμερα. Όπως είπε ο κ. Αλέξη, η οδηγία του 2011 αφορούσε την ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για χορήγηση ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στους υπηκόους τρίτων χωρών και είχε ένα πλαίσιο το οποίο είχε να κάνει με το γενικότερο πεδίο εφαρμογής. Έθεσε για πρώτη φορά κάποιους βασικούς ορισμούς, είπε ο κ. Αλέξη. Δηλαδή καθόριζε τι είναι η ενιαία άδεια, τι είναι η άδεια διαμονής που εκδίδεται για σκοπούς εργασίας, το τι σημαίνει, για παράδειγμα, αρμόδια αρχή, και παράλληλα διασφάλιζε τα δικαιώματα ίσης διαχείρισης μεταξύ των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τον κ. Αλέξη, αυτή η οδηγία καθόριζε, επίσης, ότι η αρμόδια αρχή της κάθε χώρας, δηλαδή το Τμήμα Πληθυσμού και Μετανάστευσης στην Κύπρο, του Υπουργείου Εσωτερικών και το Τμήμα Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, πρέπει να ολοκληρώνει τη διαδικασία λήψης απόφασης για παραχώρηση ενιαίας άδειας εντός 4 μηνών.
Σύμφωνα με την οδηγία που ίσχυε μέχρι πρότινος, εάν κάποιος υπήκοος τρίτης χώρας ερχόταν στην Κύπρο για να εργαστεί σε συγκεκριμένο κλάδο και στη συνέχεια επιθυμούσε να αλλάξει κλάδο, έπρεπε να επαναπατριστεί, να ξανακάνει νέα αίτηση και, αφού εγκριθεί, να αλλάξει κλάδο. Κατόπιν της έκδοσης της νέας άδειας, ο εν λόγω υπήκοος τρίτης χώρας αποκτούσε δικαίωμα να έρθει στην Κύπρο και να εργαστεί σε νέο κλάδο.
Τα βασικά σημεία της νέας οδηγίας – Τι αλλάζει
Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, στη βάση της σοβαρής έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού και της παράτυπης μετανάστευσης, έθεσε κάποια σημεία, τα οποία μπορούν ακριβώς να καταπολεμήσουν αυτά τα προβλήματα και να αναθεωρήσουν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Το πρώτο σημαντικό σημείο της νέας οδηγίας είναι ο καθορισμός ενός ανώτατου ορίου των 90 ημερών αντί των 4 μηνών που είναι τώρα το χρονικό πλαίσιο για να ολοκληρωθεί η αίτηση.
Το δεύτερο σημαντικό σημείο της νέας οδηγίας είναι ότι θα μπορεί πλέον ένας κάτοχος έγκυρης άδειας διαμονής στην ΕΕ, να υποβάλει αίτηση για ενιαία άδεια ακόμα και αν βρίσκεται ήδη στην ΕΕ, ώστε ένα πρόσωπο που διαμένει νόμιμα στην Ένωση να μπορεί να ζητήσει να αλλάξει το νομικό καθεστώς του χωρίς να χρειάζεται να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του. Ακόμα, οι κάτοχοι ενιαίας άδειας θα έχουν το δικαίωμα να αλλάξουν εργοδότη, επάγγελμα και τομέα εργασίας.
Όπως εξηγεί ο κ. Αλέξη, σε περίπτωση που κάποιος εργοδότης έχει υπάλληλο έναν υπήκοο τρίτης χώρας, ο οποίος το καλοκαίρι εργάζεται ως μάγειρας σε ένα ξενοδοχείο το οποίο κλείνει τον χειμώνα και θέλει για την περίοδο που είναι σε αναστολή να εργαστεί ως αχθοφόρος σε ένα εργοστάσιο, πλέον δεν θα χρειάζεται να επαναπατριστεί. Με την παλιά οδηγία χρειαζόταν να επαναπατριστεί και να ξαναέρθει στην Κύπρο με άλλη άδεια. «Άρα μειώνουμε το οικονομικό κόστος και βελτιώνουμε τον χρόνο εξέτασης των σχετικών αιτημάτων», σημειώνει ο κ. Αλέξη.
Θετική διάθεση από την Ευρώπη, αλλά η Κύπρος… δυσκολεύεται
Παρά το γεγονός ότι τον τελευταίο χρόνο υπήρχε βελτίωση, είπε ο κ. Αλέξη, τα προηγούμενα χρόνια παρατηρείτο μια καθυστέρηση στην Κύπρο. «Υπέβαλλε, για παράδειγμα, ένα ξενοδοχείο το αίτημά του και χρειαζόταν έξι μήνες να ολοκληρωθεί», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι η αποστολή της σύμβασης από το ένα τμήμα στο άλλο δημιουργούσε γραφειοκρατία. Συγκεκριμένα, πήγαινε από το Τμήμα Εργασίας για να πάρει έγκριση και μετά πήγαινε για σφράγιση συμβολαίου στο Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων. Τέλος, πήγαινε στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (άλλαζε Υπουργείο) για την έκδοση της τελικής άδειας, της λεγόμενης βίζας.
Ο κ. Αλέξη σημείωσε ότι οι λειτουργοί προσπαθούν να μειώσουν τον χρόνο ολοκλήρωσης των αιτήσεων, «αλλά είναι τέτοια τα χαρακτηριστικά του τουριστικού προϊόντος στην Κύπρο, τα οποία ανεβάζουν ρυθμούς σε συγκεκριμένες εποχές και αυτοί οι ρυθμοί δεν είναι διαχειρίσιμοι σε σχέση με το προσωπικό που εργοδοτούν τα συγκεκριμένα τμήματα». Άρα, για να μπορεί να εφαρμοστεί πράγματι αυτό το όριο που προσπαθεί να θέσει η Ευρώπη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην οδηγία.
Ερωτηθείς αν με τη νέα οδηγία επιλύονται ζητήματα έλλειψης προσωπικού, ο κ. Αλέξη απάντησε ότι βλέπουμε τη θετική διάθεση του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά «εξαρτάται και από τη δυναμική κάθε χώρας και των αρμόδιων Υπουργείων». Ο ίδιος έσπευσε να διευκρινίσει ότι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Κύπρος σε θέμα εξέτασης των αιτημάτων εργοδότησης εργατών από τρίτες χώρες είναι σε πολύ καλό επίπεδο. «Αλλά για τα δικά μας δεδομένα βλέπουμε μια γραφειοκρατία», συμπλήρωσε και εξήγησε ότι, παρόλο που υπάρχει η θεσμική υποχρέωση των τεσσάρων μηνών, εντούτοις κάποιες φορές τους ξεπερνούμε, διότι δεν υπάρχει ενίσχυση στα τμήματα, τα οποία σε κάποιο βαθμό είναι υποστελεχωμένα.
«Στη Λάρνακα υπάρχει ένα Επαρχιακό Τμήμα Εργασίας το οποίο χειρίζεται και τον όγκο όλης της Αμμοχώστου, διότι δεν υπάρχει Επαρχιακό Τμήμα Εργασίας στην Αμμόχωστο. Και σκεφτείτε ότι η πλειοψηφία των ξενοδοχείων στην Κύπρο είναι στην Αμμόχωστο. Άρα αυτό το τμήμα με τον ίδιο αριθμό λειτουργών που έχει, για παράδειγμα, το επαρχιακό τμήμα της Λεμεσού, που θα έπρεπε να χειρίζεται τον όγκο μίας επαρχίας, χειρίζεται τον όγκο δύο επαρχιών, πόσο μάλλον και της Αμμοχώστου».
ΠΑΣΥΞΕ: Μοναδική λύση στην έλλειψη προσωπικού το εργατικό δυναμικό από τρίτες χώρες
«Θετική» χαρακτήρισε την είδηση και ο Γενικός Διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ, κ. Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης. Μιλώντας στο Economy Today, σημείωσε ότι το «legal migration, δηλαδή η μετανάστευση από τρίτες χώρες και η προώθηση στη χώρα μας εξειδικευμένου και ανειδίκευτου προσωπικού, είναι η μοναδική λύση που βλέπουν όλοι αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον άμεσα και μεσοπρόθεσμα» στο πρόβλημα του εργατικού δυναμικού. Ο κ. Ρουσουνίδης συμπλήρωσε ότι μία τέτοια οδηγία από την ΕΕ «σίγουρα βοηθά και ενισχύει την προσπάθεια και νομίζω δίνει την κατεύθυνση και στην πολιτεία να κάνει αυτά που πρέπει για να υποβοηθηθεί το συγκεκριμένο θέμα».
Διαβάστε επίσης: Υπόθεση ξεπλύματος: Πρόβλημα διαδικασιών, θεσμική διαφθορά ή απλά αδυναμίες;