Η πολυσυζητημένη Black Friday φαίνεται πως χάνει την αίγλη της στη χώρα μας, με τη Βιργινία Χρίστου, Νομική Σύμβουλο του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών και τον Μάριο Αντωνίου, Γενικό Γραμματέα του ΠΑΣΥΛΕ να μιλούν για «μούδιασμα» της αγοράς. Σε συζήτηση στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», αναδείχθηκαν τα προβλήματα, οι προκλήσεις αλλά και οι προσδοκίες του καταναλωτικού και επιχειρηματικού κόσμου για τη φετινή περίοδο εκπτώσεων της «Μαύρης Παρασκευής».
Μέχρι 40% οι εκπτώσεις στην Κύπρο
«Παρακολουθούμε την αγορά από τον Οκτώβριο, και αυτό το οποίο καταγράφουμε μέχρι και σήμερα είναι ότι υπάρχει ένα μούδιασμα στην αγορά», ανέφερε αρχικά η κ. Χρίστου, σημειώνοντας ότι ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι ξεκάθαρος. «Η περίοδος των εκπτώσεων δεν είναι μια περίοδος θεσμοθετημένη. Aνά πάσα στιγμή μία επιχείρηση μπορεί να προχωρήσει σε εκπτώσεις όσον αφορά τα προϊόντα της, όπου οι εκπτώσεις αυτές δεν διαφέρουν από τις καθιερωμένες εκπτώσεις που βλέπουμε τώρα, επί περιόδου Black Friday», εξήγησε και συνέχισε: «Οι καταναλωτές θα ανέμεναν να έβλεπαν αυτά τα υψηλά ποσοστά που παρουσιάζονται και στις ΗΠΑ, όπως 90%, 95%. Εν τέλει, τα ποσοστά περιορίζονται μέχρι και το 40% σε λευκές συσκευές, είδη ένδυσης και υπόδησης».
Το άρθρο 45 και οι αθέμιτες πρακτικές
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η κ. Χρίστου στο άρθρο 45 του νόμου, το οποίο υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να υπολογίζουν τις εκπτώσεις βάσει της χαμηλότερης τιμής των τελευταίων 30 ημερών. Παρά την ύπαρξη αυτής της διάταξης, οι καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές αυξάνονται. «Λαμβάνουμε πάρα πολλές αναφορές εναντίον επιχειρήσεων οι οποίες παραβιάζουν τη συγκεκριμένη πρόνοια της νομοθεσίας, για την οποία να τονίσω ότι προβλέπεται πρόστιμο που φτάνει μέχρι και τις €500.000 σε εθνικό επίπεδο, ενώ σε άλλα κράτη μέλη φτάνει και τα €3 εκατομμύρια».
Μ. Αντωνίου: Κρατάμε μικρό καλάθι
«Μικρό το καλάθι που κρατάμε για το Black Friday», ανέφερε με τη σειρά του ο Μάριος Αντωνίου, συμπληρώνοντας ότι και οι προσδοκίες του λιανεμπορίου είναι χαμηλές. «Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα πόσο πιεσμένο είναι το καταναλωτικό κοινό και μουδιασμένη η κίνηση στην αγορά. Η έννοια του κόσμου είναι η αγορά βασικών καταναλωτικών αγαθών πρώτης ανάγκης» ανέφερε, προσθέτοντας ότι η ψυχολογία της αγοράς παραμένει αρνητική.
Γιατί κάποιοι θα περιμένουν τα Χριστούγεννα
Σύμφωνα με την κ. Χρίστου, αρκετές επιχειρήσεις αποφεύγουν τις μεγάλες εκπτώσεις αυτήν την περίοδο, προτιμώντας να τις μεταθέσουν για τα Χριστούγεννα ή τον Ιανουάριο. Αυτή η στρατηγική βασίζεται στη νομοθεσία που αναφέρθηκε και προηγουμένως, η οποία απαιτεί από τις επιχειρήσεις να διατηρούν τις εκπτώσεις τους συνεπείς με τις χαμηλότερες τιμές προηγούμενων εβδομάδων. «Εάν μία επιχείρηση έρθει τώρα και βάλει έκπτωση επικαλούμενη το Black Friday σε ένα προϊόν, σημαίνει ότι τα Χριστούγεννα, εάν επιθυμεί να προχωρήσει σε περαιτέρω μείωση, η τιμή στην οποία θα προχωρήσει την περίοδο των Χριστουγέννων, θα πρέπει να στηριχτεί πάνω στη χαμηλή τιμή που υπήρχε επί περιόδου Black Friday». Η ίδια σημείωσε ότι δεν συμφέρει οικονομικά τις επιχειρήσεις να προβαίνουν σε συνεχείς εκπτώσεις.
Άρχισαν οι καταγγελίες
Η κ. Χρίστου επισήμανε ότι ο Σύνδεσμος Καταναλωτών έχει ήδη αρχίσει να λαμβάνει καταγγελίες. Κάποιες από αυτές αφορούν επιχειρήσεις που παρουσιάζουν ποσοστά εκπτώσεων σε όλα τα προϊόντα τους και, όταν πηγαίνει ο καταναλωτής στο ταμείο, του αναφέρουν ότι εν τέλει δεν ισχύει η έκπτωση για όλα τα προϊόντα, αλλά ισχύει σε συγκεκριμένα. «Στην συγκεκριμένη περίπτωση γίνεται καταγγελία». Η ίδια τόνισε το πόσο σημαντικό είναι, σε τέτοιες περιπτώσεις, οι καταναλωτές να φωτογραφίζουν τα προϊόντα. «Είναι ισχυρή μαρτυρία και τεκμήριο, το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε». Παράλληλα, σημείωσε ότι «έχουν φτάσει και κοντά μας πολλές περιπτώσεις στις οποίες το ποσοστό της έκπτωσης που αναγραφόταν πάνω στο ράφι δεν συμπεριλήφθηκε στην απόδειξη την οποία έλαβε ο καταναλωτής». Η ίδια κάλεσε τους καταναλωτές να εξετάζουν την απόδειξη προτού απομακρυνθούν από το ταμείο, για να βεβαιωθούν ότι όντως είναι σωστή η τιμή την οποία πλήρωσαν.
Αγορές από τρίτες χώρες
Όσο για τις αγορές που γίνονται μέσω ιστοσελίδων εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε τρίτες χώρες, η κ. Χρίστου επισήμανε: «Σε αυτήν την περίπτωση τονίζουμε ότι δεν εφαρμόζεται το ευρωπαϊκό δίκαιο. Επομένως, εάν πραγματοποιήσουμε αγορά από μία διεθνή, για παράδειγμα, πλατφόρμα, τότε αν δεν παραλάβουμε τα προϊόντα, ενδεχομένως να χάσουμε και τα χρήματά μας και να μην μπορούμε να εντοπίσουμε την εταιρεία».
Η δύναμη στα χέρια των καταναλωτών
Ερωτηθείς για τα ποσοστά εκπτώσεων που βλέπουμε στην Κύπρο, ο κ. Αντωνίου απάντησε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, οι εκπτώσεις είναι από 15% μέχρι 30%. Οτιδήποτε πέραν του 30% αφορά παλιού τύπου στοκ. «Η Κύπρος είναι πάρα πολύ μικρή αγορά και δεν θα φτάσουμε ποτέ εκπτώσεις και ξεπουλήματα της τάξης του 70% - 80% όπως συμβαίνει σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες ή στην Αμερική». Ο ίδιος απηύθυνε έκκληση «να είναι πραγματική η έκπτωση και όχι να υιοθετούμε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ή παραπλανητικές διαφημίσεις τύπου δολώματος». Τέλος, υπενθύμισε ότι «η συσσωρευμένη δύναμη είναι στα χέρια των καταναλωτών. Και ο καταναλωτής μας κρίνει στη μικρή Κύπρο όλους καθημερινά, συνεπώς είτε θα μας επιβραβεύσει είτε θα μας τιμωρήσει».