Αποφασισμένο να πατάξει την παράνομη και αδήλωτη εργασία παρουσιάζεται το αρμόδιο Υπουργείο, είτε αυτή προέρχεται από αλλοδαπούς που βρίσκονται παράνομα στη χώρα μας είτε από άτομα που βρίσκονται νόμιμα εδώ αλλά η εργασία τους δεν είναι επιτρεπτή βάση των θεσμοθετημένων διαδικασιών ή δεν καταβάλλονταν γι αυτούς ασφαλιστικές εισφορές και επομένως ήταν αδήλωτοι. Οι μεταναστευτικές ροές τείνουν να ενισχύουν την παράνομη εργασία αφού πέραν του ανθρωπιστικού ζητήματος, ανθρώπων δηλαδή που κινδυνεύουν και φτάνουν στη χώρα μας, υπάρχουν οι συγκεκαλυμμένοι οικονομικοί μετανάστες που έρχονται για να εργαστούν.
Μιλώντας στο Σίγμα και στην εκπομπή Μεσημέρι και Κάτι, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου αναφέρθηκε στα πιο πάνω θέματα, δηλαδή στην παράνομη εργοδότηση αλλοδαπών και πως αυτή συνδέεται με το μεταναστευτικό. Σημείωσε επίσης πώς στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, την επόμενη βδομάδα, το Υπουργείο θα καταθέσει ένα σχέδιο δράσης για την ακόμα πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της παράνομης και της αδήλωτης εργασίας, ενώ μέσα στο σχεδιασμό περιλαμβάνεται και η αυστηροποίηση των ποινών για όσους παρανομούν.
Μεταναστευτικές ροές
Αναλυτικότερα, σχολιάζοντας το μεταναστευτικό, ο υπουργός Εργασίας σημείωσε ότι η κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή μας, αυξάνει τις μεταναστευτικές ροές, για τις οποίες χρειάζεται να γίνεται η απαραίτητη διαχείριση. Μια πτυχή της παράνομης μετανάστευσης, είναι αυτή που συνδέεται με το οικονομικό κομμάτι. Δηλαδή, κάποιοι όντως κινδυνεύουν και ζητούν πολιτικό άσυλο. Όμως υπάρχουν και πολλοί άλλοι, οι οποίοι θέλουν να μετακινηθούν από μια χώρα σε άλλη, αναζητώντας εργασία. Είναι δηλαδή στην πραγματικότητα συγκεκαλυμμένοι οικονομικοί μετανάστες. Γι’ αυτό όταν υπάρχει εκμετάλλευση αυτής της κατάστασης, ώστε να αξιοποιείται το φθηνό εργατικό δυναμικό μέσα από την παράνομη και αδήλωτη εργασία, τότε δίνουμε οι ίδιοι εύφορο έδαφος για την παράνομη μετανάστευση, σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εργασίας.
6.000 επιθεωρήσεις
Σε παρατήρηση ότι αυτό είναι ένα φαινόμενο υπαρκτό, το οποίο και ανθεί, σημείωσε ότι όντως ισχύει και δρούμε με τρόπο έτσι ώστε να το περιορίσουμε. Να αναφέρω ενδεικτικά ότι το 2023 είχαν πραγματοποιηθεί 6.000 επιθεωρήσεις από το Υπουργείο Εργασίας. Για το 2024 προγραμματίσαμε αυξημένους ελέγχους κατά 65%. Να διενεργηθούν δηλαδή 10.000 επιθεωρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, κατά τους τελευταίους 5-6 μήνες, από το Σεπτέμβριο μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, καταφέραμε να ελέγξουμε 6.000 εργαζόμενους κατόπιν σχετικών πληροφοριών και διαπιστώθηκε ότι το 20%, δηλαδή οι 1.000 από αυτούς ήταν για διάφορους λόγους παράνομα εργαζόμενοι. Είτε βρίσκονταν παράνομα στην Κύπρο, είτε βρίσκονταν νόμιμα, αλλά η εργασία δεν ήταν επιτρεπτή μέσα από τη διαδικασία που προβλέπεται, είτε δεν καταβάλλονταν γι αυτούς ασφαλιστικές εισφορές, άρα η εργασία τους ήταν αδήλωτη.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι μέσα από τη διασύνδεση των συστημάτων του Υπουργείου Εργασίας με τις βάσεις δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών - όσο παράξενο και αν ακούγεται, μέχρι πριν από μερικούς μήνες δεν υπήρχε καμιά διασύνδεση - καταφέραμε να ενημερώνονται οι εργοδότες σε πραγματικό χρόνο, κατά πόσο ένας εργαζόμενος βρισκόταν νόμιμα στην Κύπρο επειδή η αίτηση του ήταν υπό εξέταση για το καθεστώς ασύλου. Εφόσον η αίτηση απορριπτόταν, τότε η παρουσία του ήταν παράνομη. Έτσι καταφέραμε στις αμέσως προηγούμενες βδομάδες να ενημερώσουμε την αστυνομία και τους εργοδότες για περίπου 2.000 υπηκόους τρίτων χωρών που βρίσκονταν παράνομα στην Κύπρο, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες.
Σχέδιο δράσης στο Υπουργικό
Όμως, επισήμανε ο υπουργός Εργασίας, επειδή χρειάζεται να πετύχουμε περισσότερα, μέσα στην επόμενη βδομάδα και συγκεκριμένα στην επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, θα παρουσιαστεί ένα σχέδιο δράσης από πλευράς του Υπουργείου Εργασίας για την ακόμα πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της παράνομης και της αδήλωτης εργασίας, η οποία δυστυχώς δημιουργεί και άλλες επιπτώσεις. Όταν μπορεί κάποιος να εργαστεί αδήλωτα και να αμείβεται λιγότερο γίνεται δυστυχώς και πιο ανταγωνιστικός σε σχέση με το νόμιμο εργαζόμενο και παράλληλα είναι και πιο ανταγωνιστικός ο εργοδότης, ο οποίος έχει πιο χαμηλό κόστος απ’ ότι ο νόμιμος ανταγωνιστής.
Αυστηροποίηση ποινών
Σε ερώτηση αναφορικά με τις κυρώσεις στις οποίες υπόκεινται οι εργοδότες που απασχολούν παράνομους, ο κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν διοικητικά πρόστιμα και κινούνται και ποινικές διαδικασίες. Μέσα στο σχεδιασμό μας που θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο την επόμενη βδομάδα περιλαμβάνεται και η αυστηροποίηση των ποινών. Επιπρόσθετα κάτι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι ιδιαίτερα στον κατασκευαστικό τομέα, επειδή κάθε εργολάβος συνεργάζεται και με ένα αριθμό υπεργολάβων, με τα σημερινά δεδομένα η ευθύνη περιορίζεται στον υπεργολάβο χωρίς να αγγίζει τον κυρίως εργολάβο που είναι ουσιαστικά και ο κύριος ενός έργου. Οπότε θέλουμε να καθίστανται όλοι οι εμπλεκόμενοι υπεύθυνοι για να μην μπορεί να λειτουργεί ένα σύστημα, όπου ο ένας να μπορεί να κρυφτεί πίσω από κάποιον άλλο.
Επίσης, πρόσθεσε, πολλοί από τους εργοδότες των παράνομα εργαζόμενων αλλοδαπών είναι και οι ίδιοι αλλοδαποί, οπότε μπορεί να διασυνδεθεί και ο ρόλος εκείνων οι οποίοι εργοδοτούν αδήλωτους εργαζόμενους με τα συστήματα και τα κυκλώματα των διακινητών που δυστυχώς κατευθύνουν προς τη χώρα μας αυτές τις ροές.
Ως κυβέρνηση, είμαστε πολύ αποφασισμένη και ο ΠτΔ έχει δώσει ξεκάθαρες οδηγίες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών, της παράνομης και της αδήλωτης εργασίας και σύμφωνα με όλα τα μέσα που διαθέτουμε εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Εκείνα που μπορούμε εσωτερικά με τις δικές μας δυνατότητες να τα ρυθμίσουμε, θα φροντίσουμε να τα χειριστούμε αποτελεσματικά, υπογράμμισε.
Εργοδότηση από τρίτες χώρες
Πέραν των παράνομων, υπάρχει και το κομμάτι των νόμιμων αλλοδαπών εργαζομένων και συγκεκριμένα των εργαζομένων από τρίτες χώρες τους οποίους χρειάζεται η οικονομία, και ειδικότερα κλάδοι όπως ο ξενοδοχειακός, ο κατασκευαστικός και η εστίαση. Ερωτηθείς για τη συνάντηση που είχε με τους κοινωνικούς εταίρους, ο κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι χρειαζόμαστε και εργαζόμενους από τρίτες χώρες για να είναι αποτελεσματικά στελεχωμένη η οικονομία μας. Ήδη, ανέφερε, οι ανάγκες της οικονομίας μας είναι μεγαλύτερες από τις δημογραφικές μας δυνατότητες. Όσο πιο αποτελεσματικά στελεχώνουμε την οικονομία μας μέσα από τη νόμιμη μετανάστευση, τόσο λιγότερα περιθώρια παραμένουν ανοικτά για να καλυφθούν από την παράνομη μετανάστευση. Έχουμε καταφέρει μετά από ένα μακρύ διάστημα απόστασης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, να βρεθούμε πιο κοντά και να έχουν δημιουργηθεί προοπτικές για να καταλήξουμε σε μια συναντίληψη για τον τρόπο συνεργασίας μεταξύ εργοδοτών και συντεχνιών.
Όπως είπε ο υπουργός Εργασίας, αρχές της επόμενης βδομάδας οι κοινωνικοί εταίροι αναμένεται να τοποθετηθούν επί της πρότασης του Υπουργείου, η οποία έχει να κάνει με τους όρους εργασίας και τις συνθήκες διαβίωσης των υπηκόων τρίτων χωρών που έρχονται στην Κύπρο για να εργαστούν και οι οποίες πρέπει να είναι αξιοπρεπείς και σύμφωνα με όλες τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας. Έχει επίσης να κάνει με την προοπτική για την περαιτέρω επικαιροποίηση των σχετικών διαδικασιών, μέσα από ένα συμφωνημένο τρόπο. Επίσης, αναβαθμίζεται και η επιτροπή παρακολούθησης για εργοδότηση αλλοδαπών με την εμπλοκή των κοινωνικών εταίρων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έρχονται έργα πέραν των €8 δισ. - Θα απασχολήσουν 9 χιλιάδες εργαζόμενους